MYK Çelik Kaynakçısı Sınav Detayları

1. Belgelendirme Programının Amacı:

Bu program, 11UY0010-3 R04 Çelik Kaynakçısı adayının belgelendirilmesine yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları, yeterlilik alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını ve belgelendirme süreci hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.

2. Zorunlu Birimler

11UY00010-3/A1 Kaynak İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Seçmeli Birimler

3. Programa Katılmak için Ön Şartlar:

- Okur yazar olması

- Sınav yapacak personel ile iletişim kurabilecek lisana sahip olması

- Fiziksel bir engelinin olmaması

- İlgili mevzuatlar kapsamında bilgi ve becerisi olması

- Kanuni çalışma yaş sınırını aşmış olması. (18)

4. Başvuru Sırasında İstenecek Belgeler:

- Öğrenim Belgesi (Diploma)

- Personel Belgelendirme Başvuru Formu

- Başvurulan sınav için sınav ücretinin yatırıldığını gösteren belge

- pWPS Fotokopisi (gerektiğinde)

- Personel Belgelendirme Belge Kullanım Sözleşmesi

5. Belgelendirme Dokümanları:

- Adayların belgelendirilmesinde, ilgili belgelendirme standart ve kodları ve QA AKADEMİ Prosedürleri uygulanacaktır.

6. Belgelendirme Dili:

- Sınav dili Türkçe olacaktır.

7. Sınav Başvurusunun Değerlendirilmesi:

- QA AKADEMİ Personel Belgelendirme Müdürlüğü Koordinatörü yada başvuruyu alan personel tarafından yapılır.

8. Sınav Türü:

- Teorik + Pratik (Uygulama)

9. Sınavda Kullanılabilecek Malzeme ve Ekipmanlar:

- Koruyucu ekipmanlar ve uygun kaynakçı elbisesi (zorunlu).

-Kaynak yöntemine uygun kaynak makinası

10. Teorik Sınav:

ZORUNLU BİRİMLER TEORİK SINAVI

SEÇMELİ BİRİMLER TEORİK SINAVI

Seçmeli birimlere yönelik teorik sınav Ek B’lerde yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara en az 10 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz.

11. Performansa Dayalı Sınav:

ZORUNLU BİRİMLER PERFORMANS SINAVI

A1 yeterlilik birimi için performansa dayalı sınav uygulanmamaktadır.

SEÇMELİ BİRİMLER PERFORMANS SINAVI

(P1): Seçmeli birimlere yönelik performansa dayalı sınav, TS EN ISO 9606-1 standardında belirtilen sınav parçaları ile yapılır. TS EN ISO 9606-1 standardı 5.bölümde belirtilen temel değişkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6. bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Performansa dayalı sınavın süresi imalat

şartları altında kullanılan bir süreye karşılık gelmelidir.

Beceri ve yetkinlik ifadelerinin tamamı performansa dayalı sınav ile ölçülür. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir.

Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir.

Adayın kaynak yaptığı numunesi TS EN ISO 9606-1 madde 6.4’e göre muayene edilir ve değerlendirme sonucunun başarılı olması gerekir. Ayrıca, EN ISO 5817’ye göre sınav parçasındaki aşırı kaynak metali, aşırı dış bükeylik, aşırı kalınlık, aşırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm’yi geçmemelidir.

12. Ölçme ve Değerlendirme

Yeterlilik belgesi alınabilmesi için A grubu yeterlilik birimi ile B grubu yeterlilik birimlerinin en az bir tanesinin sınavlarından başarılı olunması zorunludur.

Yeterlilik birimlerindeki teorik ve performansa dayalı sınavlar, her bir birim için ayrı ayrı yapılabileceği gibi birlikte de yapılabilir. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır.

Birimler için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 6 aydır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı 3 ayı geçemez.

Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir.

Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir.

QA AKADEMİ dışındaki işyerlerinde uygulamalı performans sınavı yapılması durumunda, işyeri çalışma şartlarına, makine, ekipman ve benzeri donanımlara uygun uygulamalı performans sorusu hazırlanacaktır.

Belge almaya hak kazanan kişilere, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi yanında TS EN ISO 9606-1’e uygun olarak hazırlanmış Mesleki Yeterlilik Belgesi Eki verilir.

13. Sınav Yeri:

13.1 QA AKADEMİ’ in anlaşma yaptığı merkezler.

13.1 Sınav için başvuru sahibinin atölye imkânları kullanılabilir. Malzeme ve atölye imkanlarının kimin tarafından sağlanacağı sözleşmede belirtilir.

13.1 Sınavın yapılacağı yerin, başvuru sahibi tarafından sağlanması durumunda;

- Sınav sırasında kullanılacak test parçaları, ilgili standartlara ve QA AKADEMİ Prosedürlerine uygun olarak başvuru sahibi tarafından hazırlanacaktır.

- Sınav sırasında kullanılacak kaynak makinesi, ekipman ve diğer aletler başvuru sahibi tarafından sağlanacak ve bakımlı olmaları talep edilecektir.

- Kaynakçı sınavı sırasında iş emniyeti ile ilgili alınması ve birbirini etkilemeyen güvenli bir sınav ortamının hazırlanması başvuru sahibi tarafından sağlanacaktır. Kontrollü şartlar sağlanmadıkça sınava başlanmayacaktır.

13.1 Sınav esnasında ilgili belgelendirme standardının gereklerine uygunluğun sağlanması için QA AKADEMİ personeli tarafından istenebilecek ilave gereksinimler karşılanacaktır.

14. Değerlendirme Kriteri:

Sınav uygulamaları ve değerlendirmelerine esas alınan yeterlilik aşağıda sıralanmaktadır;

15. Belgelendirme

Uygulamalı sınav sonucu uygulamada kullanılan parçalar QA AKADEMİ’de teste tabi tutulduktan sonra Sınav Yapıcı tarafından Kırma Deney, Eğme Deney, Gözle Muayene Raporu düzenlenir. Parçalara ait test dışarda yapılacaksa; test numunesi gönderilir. Uygulamada kullanılan materyaller, ilgili test merkezinin sonucuna tabi tutulur. Test sonuçları her aday için ayrı ayrı raporlanır.

Uygulamalı sınav sonuçları ilgili standarda göre değerlendirilir. T1 ve P1 sınav sonuçlarına göre Karar Verici belgelendirmeye ilişkin kararı verir. Sonuç QA AKADEMİ web sitesinden yayınlanır ve ilgiliye bildirilir.

16. Belgenin Teslimi:

Belgeler, belge sahibine imza karşılığı veya belge sahibinin talebi halinde, Talep Formundaki adresine posta veya kargo ile gönderilir.

17. Yeterlilik Belgesinin Geçerlilik Süresi ve Gözetim Sıklığı:

GEÇERLİLİK SÜRESİ

*Kaynakçının 6 aydan daha fazla kaynağa ara vermediği durumda, yeterli görüldüğü kaynak yönteminde sürekli olarak çalıştığı zaman geçerlidir.

*Kaynakçı yeterlilik aldığı sınavın teknik koşullarına genel olarak uyumlu olmalıdır.

*Kaynakçının yapmış olduğu kaynaklar tahribatsız muayene yöntemleriyle devamlı olarak kontrol edilmelidir.

Yukarıda belirtilen şartlara uyulduğu takdirde, kaynakçı yeterlilik belgesi sertifikada belirtilen tarih itibariyle 2 yıl süreyle geçerli olur. 2 yılsonunda da tüm şartlar sağlanmış ise belge 2 yıl daha uzatılır. (Belge uzatımı için başvuru, belge geçerlilik süresinin bitimine kadardır. Belge geçerlilik tarihinden sonra yapılan başvurular geçerli kabul edilmeyecektir.),

GÖZETİM SIKLIĞI

Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın yeterliliği, TS EN ISO 9606-1 Madde 9.2’ de belirtildiği üzere her 6 ayda bir gözetime tabi tutulur.

Belgelendirilen Çelik Kaynakçısının 6 ayda bir çalıştığı firmada işe devam ettiğine dair yazı veya bağımsız olarak çalıştığını gösterir kanıt sunması gerekmektedir.

Bu yazı veya bağımsız çalıştığına dair kanıt, kaynakçı tarafından QA AKADEMİ’ye elden teslim edilebilir, mail atılabilir, posta ya da kargo ile ulaştırılabilir.

Ayrıca QA AKADEMİ, Gözetim faaliyeti için değişik metotlar uygulayabilir.

Adayın gözetimi ile ilgili bilgiler QA AKADEMİ tarafından kayıt altına alınır.

Gözetim sonucu performansı yeterli bulunmayan veya gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Belgesinin askıda olma nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna kadar devam eder.

18. Yeniden Belgelendirme:

Belge süresi sona eren veya belgesi iptal edilenler yeniden sınava alınır. Belgelendirme süreci ilk başvuru gibi işletilir.

Fakat gerekli evraklarda bir değişiklik yoksa tekrar aynı evraklar istenmez. Başvuru veya sınav esnasında adayın fiziksel durumunda, işi yapmasına engel bir durum varsa sağlık raporu istenir.

Belge geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı TS EN ISO 9606-1 Madde 9.3’de bulunan ve aşağıda tanımlanan yöntemlerden biri kullanılarak

değerlendirmeye tabi tutulur;

a) Belge geçerlilik süresi 3 yıl olanlar için; 3 yıl sürenin sonunda belge sahibi yeniden sınava girerek belgelendirilir.

b) Belge geçerlilik süresi 2 yıl olanlar için, son 6 aya ait yapmış olduğu 2 adet kaynak numunesine radyografik veya ultrasonik veya tahribatlı testlerden biri uygulanır.

Kaynaklar hatasız veya tespit edilen hata kabul kriterleri içerisinde yer alıyorsa belge geçerlilik süresi 2 yıl daha uzatılır.

19. Belgenin Kaybedilmesi:

Belge sahibi, belgesini geçerlilik süresi içinde kaybettiğini ve yeni belge düzenlenmesini dilekçe ile talep eder. Bu talep uygun bulunur ise belge yenileme ücreti alınarak kaybedilen belge bilgilerini içerir yeni bir belge düzenlenir.

20. Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket:

Belgeli kişinin talep formundaki beyanı, bu Şartnamede belirtilen kurallar ve QA AKADEMİ Logo/Marka kullanımına aykırı bir davranışın tespiti halinde, belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen kişi belgenin aslını QA AKADEMİ’ye iade etmekle yükümlüdür.

Gözetim sürecinde, yapılan kontroller sonrasında şartların karşılanmadığı tespit edilirse, belge belirli bir süre askıya alınabilir. Bu süre uygunsuzlukların durumuna göre 15 gün ile 6 ay arasında değişebilmektedir. Belgelendirilmiş kişinin, askıya alma gerekçelerini ortadan kaldırması durumunda, Karar Verici kararı ile belge, belgelendirilmiş kişiye iade edilir.

21. İtiraz ve Şikayetler:

Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların işverenlerinden ve diğer kesimlerden belgelendirme süreci ve kriterleri konusunda itiraz ve şikâyetlerin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi QA AKADEMİ web sitesinden şikâyet ya da itirazını yapabilir. Şahsen müracaat yapıldı ise itiraz veya şikâyetini yazılı bir şekilde QA AKADEMİ’ye teslim eder veya faks, e-posta vb. ile gönderir.

İtirazlarda değerlendirmenin objektifliğini artırmak adına test parçaları sonucun adaya bildirilmesinden itibaren 1 ay süre ile QA AKADEMİ tarafından saklanır. (Test parçası üzerinde tahribatlı muayene yapılmadı ise parçanın kendisi, tahribatlı muayeneler yapıldı ise tahribatlı muayene parçaları saklanacaktır)

Bu süreden sonraki itirazlarda QA AKADEMİ test parçalarını saklamayı garanti etmez.

Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonuç tarihinden itibaren 5 iş günü içinde yapılmalıdır. QA AKADEMİ’ye yapılan İtiraz ve Şikâyetler 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine bildirilir

22. Ücret :

Her belgelendirmeye yönelik ücretlendirme web sitemizde ücretler başlığında mevcuttur.

23. Diğer Şartlar :

23.1 Sınavlarda her soru eşit ağırlıktadır. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp, değerlendirme doğru cevaplar üzerinden yapılır.

23.2 Belgelendirmeye hak kazanmak için İş Sağlığı ve Güvenliği, alanla ilgili teorik sınav ve uygulama sınavından başarılı olma şartı aranmaktadır.

23.3 Sınavın herhangi bir bölümünden (T1, P1) başarısız olan adayın, başarılı olduğu birimlerden muaf olma süresi 6 aydır.

23.4 Sınavın herhangi bir biriminden üst üste 3 kez başarısız olan adaylar, yeni bir sınav başvurusu için alanı ile ilgili eğitim aldığını belgelemelidir.

23.5 Sınav kurallarını ihlâl eden, etik olmayan davranışlar sergileyen adayların (örn. Kopya çekme, başkası adına sınava girme vb.) sınavı geçersiz sayılır ve sınava yeniden başvurması için en az 3 ay beklemesi gerekir.

23.6 Sınavlar, genel sınav kurallarına uygun yapılır. Sınavlar esnasında adayların birbiri ile konuşması, yardımlaşması, telefon görüşmesi yapması ve sınav süresince sınav salonu dışına çıkması yasaktır.

23.7 Uygulama sınavında adayların kullandığı test parçalarının (uygulama sınavı sonunda aday tarafından oluşturulan parça) üzerine -gizlilik ve güvenliği sağlamak açısından- adayların TC kimlik numaralarından bir bilgisayar programı aracılığı ile otomatik olarak oluşturulan Aday No yazılır. Kayıt altına alınan test parçaları, aşağıda belirtilen itiraz süresince QA AKADEMİ tarafından muhafaza edilir.

23.8 Sınavlarda kullanılan her türlü kırtasiye malzemesi QA AKADEMİ tarafından sağlanır.

24. Programa spesifik şartlar :

24.1 GENEL SINAV ŞARTLARI

24.1.1İlave malzemeler, söz konusu kaynak yöntem ve pozisyonlarına uygundur.

24.1.2 Sınav parçasının boyutları standartlara uygun olarak hazırlanır.

24.1.3 Esas metal, ilave metal ve diğer yardımcı malzemeler standartlara veya imalatta kullanılan koşullara uyumludur.

24.1.4 Parçanın kaynak ağzı geometrisi ve kaynak parametrelerinin yeterlilik sınavı için kullanılan malzeme kalınlığı ve kaynak yöntemi gerçeğe en uygun olacak şekilde seçilerek, kaynakçının kaynak yönteminin belirtilen ayrıntılarını izlemesi sağlanır.

24.1.5 Sınav parçaları, sınav yapan ve adayın kontrolünde kodlanır.

24.1.6 Sınav parçasının kaynağı için gerekli süre, üretim anında gerekli olan süreye eşit olarak tanınır.

24.1.7 Kaynakçılar sınavı geçtikleri takdirde, aynı şekilde testteki kaynak tekniği ve hızları ile imalat ve montaj kaynaklarını da yapar.

24.1.8 Kaynakçının kapak pasosu hariç diğer pasolardaki küçük hataları taşlayarak veya imalatta kullanılan başka herhangi bir yöntemle düzeltmesine izin verilir. Bunun için, sınavı yapanın onayı olmalıdır.

24.2 KAYNAKÇILARIN SINIFLANDIRILMASI

11UY0010-3 Çelik Kaynakçısı Seviye 3 R04 sınavının amacı, kaynakçıların ilgili standartlara göre hazırlanmış olan kalifiye edilmiş bir “Kaynak Prosedür Şartnamesi” (WPS)’ ne göre kaynakları yapabileceklerinin kanıtlanmasıdır.

Kaynakçılar aşağıda belirtilen şekilde kalifiye edilir.

Kaynakçılar, ilgili standartlarda belirtilen malzeme grubuna yönelik olarak hazırlanmış sınav parçalarının yine standartlarda tanımlandığı şekilde hazırlanmış bir Kaynak Prosedür Şartnamesi WPS’e uygun bir şekilde pozisyon, elektrot, akım, et kalınlığı, çap vb. parametreler dikkate alınarak sınav yapılması sonucu yapılacak tahribatlı/tahribatsız muayene ve/veya mekanik testlerden standartlara göre başarılı olması durumunda belgelendirilirler.

.

24.3 YETERLİLİK SINIFLARI

Belgelendirme için referans alınan standartlarda yeterlilik sınıfları belirtilmiştir. TS EN ISO 9606-1, standardında ana değişkenler detaylı olarak anlatılmakla beraber ortak değişkenler aşağıdaki şekildedir;

a) Bir kaynak yönteminden diğer bir kaynak yöntemine veya kaynak yöntemleri kombinasyonuna geçişin olması,

b) Standartlarda öngörülen et kalınlık ve/veya çap aralığının değişmesi,

c) Malzeme değişikliği olması,

Yukarıdaki değişkenlerin oluşması durumlarda yeterlilik sınıfı değişeceğinden kaynakçı sınavı da değişir.

24.4. SINAVIN GEÇERLİLİĞİ

TS EN 9606-1 Standardı Sınav Parçalarının kabul şartlarına göre değerlendirilir.

24.5. SINAVIN TEKRARLANMASI

Sınav şartlarına göre personel belgelendirme kuruluşu tarafından karar verilir.

Yeni bir sınav için minimum 1 hafta beklenir.

Pratik Sınav: Tekrar sınav, ilgili standart ve koda göre aşağıda şekilde belirlenir:

TS EN ISO 9606-1: Herhangi bir tahribatlı veya tahribatsız testin başarısız olması durumunda adayın ikinci bir deneme yapmasına izin verilebilir.

1. Kaynakçının standart gerekliliklerini yerine getirme konusunda yetersiz olması sebebiyle yarıda kesilen sınavlarda ikinci bir denemeye izin verilmez

Aşağıdaki durumlarda sertifikası iptal edilir:

1- 6 aydan daha fazla ara vermişse,

2- Beceri ve bilgisinin soruşturulmasını gerektirecek özel sebep varsa.

Not: 6 aydan daha fazla kaynağa ara vermiş kaynakçılar opsiyonel olarak 10mm kalınlıkta parça kaynatıp sertifikalanabilirler.

Tekrar testten kalan kaynakçı hemen tekrar sınavına giremez. Teorik ve pratik eğitim alması gerekir

24.6 TAHRİBATLI VE TAHRİBATSIZ TESTLER

- EN ISO 17025 akreditasyonuna sahip Tahribatlı test veya EN ISO 17020 akreditasyonuna sahip Tahribatsız test firmaları tarafından yaptırılacaktır.

- Eğer test parçaları başvuru sahibi tarafından belirlenen bir muayene kuruluşuna iletilmesi durumunda, QA AKADEMİ bilgilendirilir ve isteğine bağlı olarak testlere nezaret edebilir.

- Tahritatlı ve Tahribatsız testlerde;

Cihazlarının kalibrasyonlarını

Personel yeterliliklerini (uygunluğunu)

Test parçalarının doğru isimlendirilmesini (NDT ve mekanik testler için)

Numunelerin boyutsal doğrulamalarını (mekanik testler için)

İlgili test parçasına ait raporlamanın doğrulanmasını kontrol edecektir

25. İlgili Formlar